Bệnh ILT (viêm thanh khí quản truyền nhiễm) trên gà

Bệnh ILT trên gà (bệnh viêm thanh khí quản truyền nhiễm) là một bệnh truyền nhiễm đường hô hấp ở gia cầm do một virus thuộc họ herpesvirus gây ra. Thể bệnh nặng được đặc trưng bởi hiện tượng gà khó thở, rướn cổ để thở. Bệnh không lây sang cho con người cũng như các loài động vật có vú khác.

Dịch tễ học

- Bệnh viêm thanh khí quản truyền nhiễm ở gà được May và Tittsler mô tả năm 1925, với tên gọi viêm thanh khí quản (Laryngotracheitis).

- Bệnh xảy ra khắp nơi trên thế giới, tại những nước chăn nuôi gà công nghiệp phát triển đa phần đã khống chế được bệnh ở đàn gà đẻ do sử dụng vaccine phòng bệnh. Bệnh chỉ còn xảy ra lẻ tẻ ở những đàn gà thả vườn, gà cảnh.

- Ở Việt Nam, bệnh xảy ra khá phổ biến và còn là vấn đề nan giải trong chăn nuôi gà.

- Virus gây bệnh là một DNA virus thuộc họ Herpesviridae, subfamily alphaherpesvirinae, theo phân loại là Gallid her pesvirus.

- Virus mẫn cảm với các chất hòa tan lipid như ether và chloroform. Trong glycerol hay môi trường nước thịt thường, virus có thể tồn tại vài tháng ở nhiệt độ 4^oC. Cresol 3%, kiềm 1% làm cho virus bất hoạt sau 1 phút. Các chất sát trùng nhóm Iod, nhóm halogen cũng có thể diệt virus một cách dễ dàng.

- Gà là vật chủ mẫn cảm đối với bệnh. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng các triệu chứng đặc trưng quan sát được ở gà lớn (4 -18 tháng tuổi). Virus thường nhân lên ở đường hô hấp nhưng rất ít khi nhân lên trong máu gà.

Bệnh ILT ở gà do virus gây ra

Cách thức lây truyền

Virus xâm nhâp vào cơ thể chủ yếu qua đường hô hấp hoặc mắt. Gà nhiễm bệnh ILT thải virus qua dịch tiết đường hô hấp, gà lành hít phải virus sẽ mắc bệnh.

Dụng cụ chăn nuôi, rác có nhiễm mầm bệnh sẽ là nguồn lây lan bệnh nên cần giữ gìn vệ sinh chuồng trại tốt, xử lý chất thải khu vực chăn nuôi đúng cách tránh lây lan mầm bệnh.

Cách thức lây truyền bệnh ILT trên gà

Cơ chế sinh bệnh

Sau khi xâm nhập vào cơ thể gà, virus sẽ nhân lên ở các tế bào biểu mô thanh quản, khí quản và màng nhày của kết mạc, các xoang hô hấp, túi khí và phổi.

Virus phá hủy mô bào, đặc biệt ở khí quản khiến cho các mô bào bị tổn thương và xuất huyết nặng. Nhiều nghiên cứu cho thấy virus thường xuyên có trong khí quản hoặc dịch khí quản gà bệnh trong vòng 6 - 8 ngày sau nhiễm, kéo dài đến ngày thứ 10.

Thời kỳ virus tấn công, các vi khuẩn ký sinh ở niêm mạc hô hấp làm cho quá trình viêm trầm trọng hơn. Do đó lớp viêm niêm dịch lúc đầu sẽ dày lên, casein hóa làm cho con vật ngày càng khó thở.

Triệu chứng

• Thời gian nung bệnh: Trong tự nhiên, thời gian nung bệnh viêm thanh khí quản truyền nhiễm ở gà từ 6 - 12 ngày sau khi virus xâm nhập. Khi gây bệnh thực nghiệm qua khí quản, thời gian nung bệnh chỉ còn 2 - 4 ngày.
• Virus thường gây bệnh ở thể cấp tính, đặc trưng bởi hiện tượng gà chảy nước mũi, có mủ, khó thở.
• Gà giảm ăn, bỏ ăn, rướn cổ há mỏ để thở.
• Bệnh ở thể cấp tính diễn biến trong trong 1 - 4 ngày, tỷ lệ mắc bệnh lên đến 100% và tỷ lệ chết khoảng 50 - 70%.

Gà khó thở nên phải rướn cổ để thở

Gà khó thở, rướn cổ, há miệng để thở

Những năm gần đây, thể bệnh nhẹ hơn xảy ra ở các đàn gà công nghiệp tại châu Âu, Úc, New Zealand và Mỹ, gà giảm tỷ lệ đẻ (10 - 40%), chảy nước mắt, viêm xuất huyết kết mạc mắt. Bệnh ILT trên gà thường khỏi sau 10 - 14 ngày, đôi khi bệnh kéo dài 1 - 4 tuần, tỷ lệ chết 20%.

==>>> Xem ngay => bệnh ib trên gà

Bệnh tích bệnh ILT trên gà

• Khi mổ khám gà, bệnh tích tập trung ở đường hô hấp, chủ yếu ở thanh quản, khí quản.
• Niêm mạc thanh quản và khí quản có nhiều dịch viêm, xuất huyết lấm tấm, phủ fibrin màu vàng xám, dễ bóc. Quá trình viêm còn lan sâu vào trong niêm mạc phế quản, phổi và các túi khí.
• Thể bệnh nhẹ, bệnh tích đại thể gồm viêm kết mạc, viêm xoang và viêm niêm mạc khí quản. Đôi khi chỉ thấy bệnh tích kết mạc có hiện tượng xung huyết phù thũng.

Khí quản xuất huyết

Khí quả xuất huyết chứa dịch nhầy, phủ fibrin

Thanh quản khí quản, xuất huyết chứa fibrin

Chẩn đoán

1. Chẩn đoán lâm sàng

Dựa vào đặc điểm dịch tễ, triệu chứng lâm sàng, bệnh tích khi mổ khám với ưu điểm đơn giản nhưng nhược điểm kết quả chẩn đoán có độ tin cậy thấp, do có rất nhiều bệnh trên đường hô hấp của gà có biểu hiện tương tự với bệnh ILT trên gà.

2. Chẩn đoán phi lâm sàng

Để chẩn đoán phân biệt bệnh ILT ở gà với các bệnh khác cần sử dụng các phương pháp chẩn đoán phi lâm sàng với độ tin cậy cao:

• Chẩn đoán virus học: Mẫu bệnh phẩm (dịch khí quản, thanh quản phổi) phải được lấy ngay khi con vật có triệu chứng lâm sàng và vận chuyển ngay đến phòng thí nghiệm trong điều kiện bảo quản lạnh.
• Chẩn đoán huyết thanh học: Sử dụng các phản ứng miễn dịch huỳnh quang, Elisa, phản ứng trung hòa để phát hiện kháng thể trong huyết thanh. Nhưng cần vận chuyển mẫu (máu chắt huyết thanh, huyết thanh) đến phòng thí nghiệm.
• Chẩn đoán bằng kỹ thuật POCKIT iiPCR ngay tại trang trại với thời gian từ 1-2 tiếng có kết quả. Điều này hỗ trợ đắc lực cho công tác điều trị bệnh.

Hệ thống thiết bị chẩn đoán trên gà

Phòng bệnh

• Quản lý đàn gà tốt, thực hiện an toàn sinh học, vệ sinh chuồng trại, phương tiện vận chuyển, thức ăn,… Nuôi theo nguyên tắc “cùng vào cùng ra” rất quan trọng, giúp phòng bệnh hiệu quả.
• Sử dụng vacxin medivac ILT phòng bệnh định kỳ giúp đàn gà tạo ra được miễn dịch chống lại mầm bệnh.
• Nâng cao sức đề kháng cho gà bằng các loại thuốc bổ, trợ sức trợ lực, vitamin giúp gà chống chịu lại với các yếu tố gây bệnh. Giảm thiểu các yếu tố stress cho gà: mật độ chuồng nuôi hợp lý với từng lứa tuổi gà, nước uống đầy đủ, sử dụng men vi sinh trộn với chất độn chuồng để giảm thải khí độc trong chuồng nuôi, ….

Cách trị bệnh ILT trên gà

Bệnh do virus gây ra nên vẫn chưa có thuốc đặc trị, khi gà mắc bệnh nên điều trị theo hướng điều trị triệu chứng, chống vi khuẩn kế phát, tăng cường sức đề kháng cho gà.

• Điều trị triệu chứng: Sử dụng các thuốc hạ sốt, long đờm giãn phế quản Bromhexin, Anagin C, Prednisolone, …
• Sử dụng kháng sinh chống vi khuẩn cơ hội: Amoxicilin, Doxycilin, Tilmicosin, …
• Cho gà uống nước tự do trộn kèm các loại thuốc bổ như: Vitamin tổng hợp, khoáng, acid amin thiết yếu, đặc biệt cần trộn vitamin C giúp tăng sức đề kháng cho gà.

ĐỌC THÊM >>

• Bệnh crd trên gà

Tìm kiếm liên quan:

- bệnh ort trên gà

- bệnh ic trên gà

- gà bị bệnh lắc đầu

- bệnh apv trên gà

- bệnh coryza